W Muzeum Narodowym w Kielcach 7 grudnia 2017 r. odbył się wernisaż wystawy "Uczeń i pierwszy mistrz", na której można obejrzeć prace Józefa Szermentowskiego i jego nauczyciela Franciszka Kostrzewskiego. Udział w uroczystości wzięli licznie zgromadzeni pasjonaci malarstwa obydwu twórców, w tym Sekretarz Miasta i Gminy Bodzentyn Wojciech Furmanek i dr hab. prof. UJK Urszula Oettingen.
W swojej wypowiedzi Dyrektor Muzeum Narodowego w Kielcach dr hab. Robert Kotowski, podkreślił, rolę artystów jako dokumentalistów. Zaznaczył, że ich prace są cennymi źródłami pokazującymi m.in. krajobraz świętokrzyski w XIX wieku. Wspomniał również o fakcie nadania, w przeddzień otwarcia wystawy, Józefowi Szermentowskiemu tytułu Honorowego Obywatela Miasta Bodzentyna.
Kurator wystawy dr Anna Myślińska mówiła o nowatorstwie prezentowanych dzieł, przejawiającym się w tematyce – pokazywaniu najniższych warstw społecznych i ich warunków życia oraz różnorodnych zjawisk przyrody.
Obaj artyści uprawiali malarstwo pejzażowo-rodzajowe i ilustratorstwo. Poprzez swoje prace na trwałe wpisali się w krąg najwybitniejszych malarzy realistów w II połowie XIX wieku.
Na wystawie zgromadzono ponad 200 dzieł malarskich, rysunkowych i graficznych ze zbiorów muzeów polskich, bibliotek i zbiorów prywatnych. Wśród nich znajdują się te doskonale znane i takie, które po raz pierwszy pokazano na wystawie.
Józef Szermentowski, jak wynika ze źródeł, namalował obraz Zwaliska zamku biskupiego w Bodzentynie, niestety pracy tej nie udało się odnaleźć. Jednak na wystawie jest inny obraz powstały przed 1860 r., znajdujący się w Muzeum Narodowym w Kielcach,zatytułowanyKrajobraz z Kielecczyzny (Bodzentyn lub Koprzywnica). To obraz zagadka. Rzeczywiście można dopatrzyć się na nim murów zamku w Bodzentynie na wzgórzu i bryły kościoła z charakterystyczną wieżą w Koprzywnicy. Być może zamysłem autora było połączenie tych dwóch zabytków w jednym dziele.
W trakcie wernisażu uczniowieZespołu Państwowych Szkół Plastycznych im. Józefa Szermentowskiego w Kielcach na wielkim kartonie malowali obraz Szermentowskiego Widok Sandomierza od strony Wisły.Również inni zwiedzający mogli wziąć udział w tej pracy.
Wystawę "Uczeń i pierwszy mistrz" można oglądać w dawnym Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach do 8 kwietnia 2018 roku.
Elżbieta Firlet
Fot. Mirosław Oettingen