W lutym 2019 r. na mocy uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej dzień 14 kwietnia w polskim kalendarzu historycznym został ustanowiony Świętem Chrztu Polski. Święto nawiązuje do jednego z najważniejszych wydarzeń w dziejach Państwa Polskiego.
Niech się królestwo stanie
Nie krzyża, lecz zbawienia
O daj nam, Jezu Panie,
Twą Polskę objawienia.
(S. Wyspiański, Wyzwolenie)
W lutym 2019 r. na mocy uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej dzień 14 kwietnia w polskim kalendarzu historycznym został ustanowiony Świętem Chrztu Polski. Święto nawiązuje do jednego z najważniejszych wydarzeń w dziejach Państwa Polskiego.
Chrzest przyjęty przez księcia Polan Mieszka I, datuje się na rok 966, chociaż źródła historyczne różnią się w opisie okoliczności, podają też różne daty tego wydarzenia. Od tego momentu rozpoczął się proces chrystianizacji, który w formie katolicyzmu utrwalił się wśród większości mieszkańców ziem polskich. Był to fakt religijny, polityczny, społeczny i kulturowy.
Rolę religii katolickiej na przestrzeni wieków widać w krajobrazie przyrodniczo-kulturowym. To architektura sakralna, kościoły ze swoim wyposażeniem, kapliczki, krzyże przydrożne, figury świętych, cmentarze, na których dominuje znak krzyża – symbol cierpienia, nadziei i wybawienia.
Sakrament Chrztu Świętego jest jednym z najważniejszych w życiu człowieka wierzącego. To oczyszczenie z grzechu pierworodnego, początek drogi do dalszych sakramentów i odkupienia. Wystrój katolickich świątyń przypomina o tym. W początkach chrześcijaństwa obrządek chrztu odbywał się w tzw. baptysteriach – budowlach, gdzie dokonywano chrztu przez zanurzenie w wodzie. Według historyków w Polsce obiekty takie nie były wznoszone, a chrzest odbywał się w wodach jezior, rzek lub strumieni.
Obecnie sakrament ten jest udzielany poprzez polewanie głowy wodą święconą. Do jej przechowywania służyły chrzcielnice – specjalne naczynia nieraz w bogatej obudowie o różnych formach stylowych. Znajdują się one we wszystkich kościołach. Jedną z najcenniejszych jest kamienna chrzcielnica z 1492 r. zachowana w kościele paraf. w Bodzentynie, ufundowana przez kardynała Fryderyka Jagiellończyka. Jej kształt nawiązuje do kielicha mszalnego. W górnej części wykuto herby: Orzeł polski Odrowąż, Dębno, Doliwa, Półkozic, Poraj, Ostoja, Prus.
W tym roku Święto Chrztu Polski obchodzimy w warunkach pandemii. To ważny czas zastanowienia nad życiem i przypomnienie o korzeniach polskiej państwowości.
Urszula Oettingen
Fot. Urszula Oettingen; prezbiterium i chrzcielnica w bodzentyńskim kościele
